نکته بسیار حیاتی برای کارفرمایانی که ناچارند روزهای جمعه نیز فعالیت داشته باشند:
سوال :
به استناد ماده 62 قانون کار، روز جمعه، روز تعطيل اجباری كارگران با استفاده از مزد است اما گاهی این ابهام برای کارفرمایان وجود دارد که اگر در کارگاهی روال بر این باشد که روز جمعه (بارضایت کارگر و کارفرما و در قبال پرداخت فوقالعادههای مربوطه) روز کار تعیین شده باشد اما روز دیگری در طول هفته بهعنوان تعطیل هفتگی تعیین نشده باشد (به اینصورت که کارگر و کارفرما توافق کرده باشند که 7 روز هفته کارگران بهکار مشغول باشند و کارگر از تعطیل روز جمعه استفاده نکند) و اتفاقا روز جمعه سانحه منجر به جرح و نقص عضو کارگران رخ دهد، با توجه به اینکه ممکن است برداشت این باشد که در اینصورت (بهدلیل مفهوم مخالف ماده 62 قانون کار) روز جمعه، زمان کار محسوب نمیشود، آیا سازمان تامین اجتماعی ممکن است از پرداخت خسارات (غرامت)، هزینههای درمان، و مستمریهای مربوطه خودداری کند؟ ضمن اینکه در اینگونه موارد (عدم رعایت یک روز تعطیل هفتگی اجباری) آیا سازمان تامین اجتماعی ممکن است (به جهت عدم رعایت قانون کار و مقررات موضوعه) رای به قصور کارفرما بدهد؟
پاسخ :
آنطور که در متن سوال مطرح شده است در شرایطی که در کارگاهی، روز جمعه روز کار تعیین شده باشد، اما روز دیگری در طول هفته بهعنوان روز تعطیل هفتگی تعیین نشده باشد و چنانچه در این روز جمعه حادثهای برای کارگر رخ دهد، بر اساس ماده 66 قانون تامین اجتماعی که مقرر کرده «در صورتی که ثابت شود وقوع حادثه مستقیما ناشی از عدم رعایت مقررات حفاظت فنی و بروز بیماری ناشی از عدم رعایت مقررات بهداشتی و احتیاط لازم از طرف کارفرما یا نمایندگان او بوده سازمان تامین اجتماعی هزینههای مربوط به معالجه، غرامت و مستمریها و … را پرداخته و طبق ماده 50 این قانون کارفرما مطالبه و وصول خواهد کرد» سازمان تامین اجتماعی میتواند به کارفرمای مقصر مراجعه کند البته با توجه به اینکه انجام کار در روز جمعه برخلاف عرف معمول در کارگاههای مشمول قانون کار است احراز این امر منوط به ارائه اسناد و مدارک و بررسی آن برحسب مورد است.
اما در خصوص بخش دوم سوال، در پاسخ به این ابهام نیز باید گفت به استناد بندهای «الف» و «ب» ماده 96 قانون کار، در صورتی که براساس گزارش بازرسان اداره کار احراز شود که مقررات قانون کار، آئیننامهها و دستورالعملهای مربوط به حفاظت فنی و بهداشت کار و یا مقررات ناظر به شرایط کار رعایت نشده است، قاعدتا رای به قصور کارفرما صادر میشود .
لازم به توضیح است که ملاک سازمان تامین اجتماعی در بررسیهای موضوع ماده 66 قانون تامین اجتماعی نیز، گزارش بازرسان اداره کار، آرای مراجع قضایی و گزارش بازرسان این سازمان است. لذا توصیه میشود کارفرمایان محترم حتی با رضایت کارگر یا پرداخت فوقالعاده مربوط به کارکرد روز جمعه نیز، موضوع اجباری بودن یک روز تعطیل هفتگی را رعایت کنند.
باآرزوی توفیق:
آرمین خوشوقتی
آیا روز جمعه اجباری است کار کردن که کار فرمای ما میگویید در صورت کار نکردن در جمعه ها اخراج میشوید ؟