فصل اول- کلیات
ماده 1- به موجب تبصره ۱ ماده واحده قانونی طبقهبندی مشاغل کارگاهها مصوب 7؍12؍52 به منظور تسهیل امر طبقهبندی مشاغل کارگاهها به دفاتر مشاوره فنی به موجب این آییننامه اجازه کار داده خواهد شد.
ماده ۲- دفاتر مشاوره فنی موسساتی هستند که صرفا به منظور انجام امور طبقهبندی مشاغل کارگاهها و اخذ مجوز از وزارت کار و امور اجتماعی توسط یک یا چند کارشناس طبقهبندی مشاغل فعالیت مینمایند.
ماده ۳- منظور از کارشناس طبقهبندی مشاغل که در این آییننامه اختصارا کارشناس نامیده میشود فردی که صلاحیت فنی و تخصصی وی برای انجام امور طراحی طبقهبندی مشاغل کارگری بر اساس مفاد این آییننامه مورد تایید قرار گیرد.
تبصره- هیچ کارشناسی نمیتواند به طور مستقل و جز در چارچوب مقررات این آییننامه مبادرت به انجام امور طراحی طبقهبندی مشاغل نماید.
ماده ۴- علاوه بر دفاتر مشاوره فنی موضوع ماده ۲ موسسات زیر نیز که اختصاراً در این آییننامه موسسات مجاز نامیده میشوند میتوانند امور طراحی طبقهبندی مشاغل کارگاهها را انجام دهند.
الف- موسسات خصوصی که بر طبق قانون تجارت به ثبت رسیده و انجام امور طراحی طبقهبندی مشاغل جزو وظایف اصلی آنان باشد.
ب- دفاتر مهندسین مشاور مدیریت مورد تایید سازمان برنامه و بودجه.
ج- موسسات دولتی یا وابسته به دولت که در قانون تاسیس آنها انجام امور طبقهبندی مشاغل کارگاهها پیشبینی شده باشد.
تبصره ۱- موسسات موضوع این ماده به شرطی مجاز به انجام امور طبقهبندی مشاغل کارگاهها میباشند که مجوز تشکیل دفاتر دفتر مشاوره فنی را در سازمان خود به نام یک یا چند کارشناس از وزارت کار و امور اجتماعی اخذ نمایند.
تبصره ۲- تشکیلات کارگری نیز میتوانند با رعایت ضوابط این آییننامه نسبت به اخذ مجوز دفتر مشاوره فنی اقدام نمایند.
آیا میدانید؟
قانونا این امکان مهیا شده است که هر کارگاه بتواند متناسب با شرایط خود و مقتضیات صنعت و بازار کار، طرح طبقهبندی مشاغل مختص خود را طراحی و اجرا نموده و با رعایت الزامات قانونی به تایید وزارت کار رسانده و جایگزین طرح طبقه بندی مشاغل نماید.
ماده 5- هر یک از وزارتخانهها و سازمانهای دولتی و وابسته به دولت و نهادهای انقلاب اسلامی، بانکها، شهرداریها، مجتمعهای تولیدی و خدماتی دولتی یا وابسته به دولت و بخش خصوصی و تعاونی میتوانند با تصویب وزارت کار و امور اجتماعی به منظور انجام امور طبقهبندی مشاغل خود یا واحدهای کارگری تحت پوشش دفاتر مشاوره فنی را در سازمان خود ایجاد نمایند.
ماده ۶- به منظور نظارت بر حسن اجرای این آییننامه و انجام وظایفی که در این آییننامه مقرر شده هیاتی متشکل از افراد زیر در وزارت کار و امور اجتماعی تشکیل میشود:
– معاونت نظارت و روابط کار وزارت کار و امور اجتماعی
– مدیر کل طبقهبندی، مشاغل مزد و بهرهوری وزارت کار و امور اجتماعی
– مدیر کل روابط کار صنعتی وزارت کار و امور اجتماعی
– مدیر کل دفتر حقوقی و امور مجلس وزارت کار و امور اجتماعی
– یک نفر نماینده کارگر از بین اعضای شورای عالی کار
– یک نفر نماینده کارفرما از بین اعضای شورای عالی کار
– یک نفر نماینده دولت از بین اعضای شورای عالی کار
– یک نفر کارشناس مجرب طبقهبندی مشاغل بنا به پیشنهاد مدیر کل طبقهبندی مشاغل، مزد و بهرهوری و تایید معاونت نظارت بر روابط کار
هیات نسبت به موارد زیر اقدام و نتیجه را جهت اتخاذ تصمیم نهایی به شورای عالی کار پیشنهاد مینماید:
الف) بررسی و تایید صلاحیت و یا رد صلاحیت داوطلبان کارشناسی موضوع ماده ۲
ب) رسیدگی به نحوه عملکرد و تخلفات کارشناسان و دفاتر مشاوره فنی از مقررات این آییننامه
ج) بررسی پیشنهادات واصله اداره کل طبقهبندی مشاغل، مزد و بهرهوری راجع به تغییر در مفاد آییننامه
فصل دوم- در تشکیل و فعالیت دفاتر مشاوره فنی
ماده 7- دفاتر مشاوره فنی باید دارای مکان مشخصی که اقامتگاه قانونی آن محسوب میشود و نیز امکانات لازم و کافی که به تایید وزارت کار و امور اجتماعی برسد، باشند. ضوابط مربوط به مکان و امکانات موضوع این ماده توسط هیات موضوع ماده ۶ تهیه و تصویب خواهد شد.
ماده ۸- مسئولیت قانونی دفاتر مشاوره فنی با کارشناسی که امتیاز به نام وی صادر میشود و در صورتی که صاحبان امتیاز دو یا چند نفر باشند متضامناً مسئول خواهند بود.
تبصره- امتیاز دفتر مشاوره فنی قابل انتقال به غیر نیست.
ماده ۹- دفاتر مشاوره فنی میتوانند از خدمات سایر کارشناسان طبقهبندی مشاغل که صلاحیت آنان به تایید رسیده در تهیه و طراحی طرحهای طبقهبندی استفاده نمایند و استفاده از سهمیه تعداد مشاغل این کارشناسان با توجه به جدول موضوع ماده 15 با موافقت قبلی وزارت کار و امور اجتماعی صورت خواهد گرفت.
ماده 10- هرگونه تغییر و تحول در مکان یا تعداد موسسین و کارشناسان شاغل در دفاتر مشاوره فنی باید به تایید وزارت کار و امور اجتماعی برسد.
ماده ۱۱- کلیه دفاتر مشاوره فنی و نیز موسسات مجاز و دفاتر موضوع ماده 5 بایستی در چارچوب نظام طبقهبندی مشاغل مصوب وزارت کار و امور اجتماعی و آییننامهها و دستورالعمل مربوط اقدام نمایند.
ماده 12- کلیه دفاتر مشاوره فنی و موسسات مجاز و دفاتر موضوع ماده 5 بایستی با وزارت کار و امور اجتماعی در زمینههای مرتبط با طبقهبندی مشاغل همکاری نمایند.
ماده ۱۳- کلیه دفاتر مشاوره فنی و نیز موسسات موضوع ماده ۴ و ۵ مکلفند به منظور توجیه و آشنایی اعضای کمیته طبقهبندی مشاغل کارگاه مربوطه ترتیب آموزشهای آن را بر اساس مواد و معیارهای آموزشی و برنامههای تهیه شده توسط اداره کل طبقهبندی مشاغل، مزد و بهرهوری به و سیله مدرسین مورد تایید اداره کل مذکور فراهم آورند.
ماده ۱۴- مجوز هر یک از دفاتر مشاوره فنی که بیش از دو سال متوالی فعالیت نداشته باشند و یا در مدت سه سال نتوانند حداقل یک طرح را به تصویب برسانند لغو میگردد و صدور امتیاز جدید برای هر یک از صاحبان امتیاز آن برای ایجاد دفتر پس از گذشت یک سال از تاریخ لغو امتیاز مانند متقاضیان دیگر بر اساس ضوابط این آییننامه صورت میگیرد.
ماده 15- تعداد مشاغل مجاز برای ارزیابی و نیز تعریف قیمتها بابت حقالزحمه تهیه طرح به ازاء هر کارشناس شاغل در دفاتر مشاوره فنی و نیز موسسات مجاز طبق جدول زیر است.
تبصره 1- استفاده از سهمیه مذکور موکول به عدم اشتغال تمام وقت کارشناس در هر یک از دستگاههای دولتی و یا وابسته به دولت و نهادهای انقلاب اسلامی و بخش خصوصی است.
تبصره ۲- هیات موضوع ماده ۶ میتواند بنا به تقاضای اداره کل طبقهبندی مشاغل، مزد و بهرهوری ضوابطی را برای افزایش تعداد مشاغل مجاز موضوع این ماده با در نظر گرفتن نوع حرف و صنایع، موقعیت جغرافیایی و عوامل دیگر تصویب نماید.
تبصره ۳- سهمیه مجاز مشاغل مورد ارزیابی برای دفاتر مشاوره فنی به ازای پذیرش هر کارآموز موضوع ماده ۲۱ تا بیست درصد تعداد مشاغل مجاز در این ماده قابل افزایش است.
ماده 15- تعداد مشاغل مجاز برای ارزیابی در مورد دستگاههای موضوع ماده 5 به نسبت کارشناسانی که در اختیار دارند همان ۵۰۰ شغل مقرر جدول ماده 15 و افزایشات بعدی که ممکن است در اجرای تبصره ۲ ماده مذکور مقرر گردد، خواهد بود.
ماده ۱۷- قرارداد طراحی طبقهبندی مشاغل طبق نمونه تیپ اداره کل طبقهبندی مشاغل، مزد و بهرهوری تنظیم خواهد شد. قرارداد توسط مدیریت یا مسئول و مسئولین دفاتر مشاوره فنی و موسسات مجاز حسب مورد تعهد و امضاء میشود لیکن باید نام کارشناس یا کارشناسانی که مجری عملیات قرارداد هستند در آن قید و قرارداد قبل از شروع عملیات جهت تطبیق با ضوابط به تایید اداره کل طبقهبندی مشاغل، مزد و بهرهوری برسد.
تبصره- موسسات موضوع ماده 5 نیز باید هنگام شروع عملیات اجرایی طبقهبندی مشاغل در هر کارگاه توسط دفاتر خود قبلاً اسامی کارشناسان ذیربط و قرارداد یا شرایط اجرای کار را به اداره کل طبقهبندی مشاغل، مزد و بهرهوری جهت تطبیق با ضوابط ارائه نمایند.
فصل سوم- در تایید صلاحیت فنی و تخصصی کارشناسان
ماده 18- تایید صلاحیت فنی و تخصصی کارشناسان طبقهبندی مشاغل موضوع ماده ۳ با داشتن شرایط زیر و پذیرفته شدن در آزمون مقرر توسط هیات موضوع ماده ۶ این آییننامه و تصویب شورای عالی کار صورت میگیرد:
الف- تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران و تدین به یکی از ادیان رسمی کشور
ب- نداشتن سابقه کیفری موثر به تایید مراجع ذیصلاح
ج- برخورداری از سلامت روانی و جسمانی به ترتیبی که مانع از کار طراحی طبقهبندی مشاغل نشود.
د- دارا بودن کارت پایان خدمت نظام وظیفه یا معافیت دائم
ه- حداقل سن سی سال تمام
و- داشتن حداقل مدرک تحصیلی لیسانس در یکی از رشتههای علوم اداری، علوم اقتصادی (اقتصاد، بازرگانی، بانکداری) مدیریت دولتی و اداری یا صنعتی، مهندسی صنایع، جامعه شناسی، ریاضیات، آمار با دو سال سابقه تجربی موثر در زمینه طبقهبندی مشاغل و یا مدرک تحصیلی فوق دیپلم و 4 سال سابقه تجربی موثر در زمینه طبقهبندی مشاغل و یا دیپلم با حداقل ۶ سال سابقه تجربی موثر در زمینه طبقهبندی مشاغل کارگری
تبصره 1- آزمون کتبی در موارد زیر انجام میشود:
– قوانین و مقررات مربوط به کار و تامین اجتماعی
– آمار
– اصول طبقهبندی مشاغل و استانداردهای مربوطه و نظام ارزیابی مشاغل مصوب وزارت کار و امور اجتماعی
تبصره ۲- افرادی که قبل از تصویب این آییننامه به موجب ضوابط قبلی به عنوان کارشناس (طراح طبقهبندی) مورد تایید قرار گرفته اند مادام که مجوز آنان لغو نگردیده باشد با رعایت سایر ضوابط این آییننامه به عنوان کارشناس شناخته میشوند.
ماده 19- افرادی که به ترتیب مقرر در این آییننامه انتخاب میشوند باید ضمن مشارکت در تهیه حداقل یک طرح در یکی از دفاتر مشاوره فنی کارآموزی نمایند. این قبیل افراد به عنوان داوطلب کارشناسی طبقهبندی مشاغل شناخته میشوند و در صورتی که پس از تصویب طرح عملکرد آنان از سوی هیات موضوع ماده ۶ مورد تایید قرار گیرد گزارش لازم توسط هیات مذکور جهت تایید نهایی و صدور مجوز به شورای عالی کار ارسال میگردد.
تبصره ۱- افرادی که قبلاً در تهیه و تصویب حداقل دو طرح طبقهبندی مشاغل مشارکت فعال داشتهاند و این موضوع مورد تایید اداره کل طبقهبندی مشاغل، مزد و بهرهوری قرار گیرد میتوانند با تصویب هیات موضوع ماده ۶ این آییننامه از طی دوره کارآموزی مقرر در این ماده معاف شوند.
تبصره ۲- برای کارشناسان، به عنوان مجوز کارشناسی، پروانه کار برای دو سال که قابل تمدید خواهد بود از سوی وزارت کار و امور اجتماعی صادر خواهد شد.
ماده 20- کلیه دفاتر مشاوره فنی موظفند به نسبت تعداد کارشناسان خود با معرفی اداره کل طبقهبندی مشاغل، مزد و بهرهوری بر اساس سهمیههای که برای آنان تعیین میشود کارآموزی داوطلبان کارشناسی موضوع ماده 19 را عهدهدار گردند. عملکرد این کارآموزان پس از طی دوره کارآموزی مجدداً مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت و هرگاه ثابت شود که در مورد آنان مسامحه شده بر اساس مقررات فصل چهارم این آییننامه با دفتر ذیربط رفتار خواهد شد.
ماده ۲۱– مدیران کل و معاونین مدیران کل، سرپرستان و روسا، کارشناسان، کاردانها و کمککارشناسان واحدهای طبقهبندی مشاغل وزارت کار و امور اجتماعی که پس از بازنشستگی متقاضی دریافت مجوز کارشناسی میباشند به شرط داشتن حداقل مدرک تحصیلی دیپلم متوسطه و حداقل ۳ سال سابقه تجربی در یک یا مجموعهای از پستهای فوقالذکر در صورت موفقیت در آزمون کتبی از طی دوره کارآموزی موضوع ماده 19 و نیز محدودیتهای رشته و مدرک تحصیلی و تجربه موضوع ماده 18 معاف هستند.
فصل چهارم- در رسیدگی به تخلفات و عملکرد دفاتر مشاوره فنی و کارشناسان
ماده ۲۲- رسیدگی به موارد تخلف هر یک از دفاتر مشاوره فنی و کارشناسان با اعلام گزارش موضوع از سوی اداره کل طبقهبندی مشاغل، مزد و بهرهوری با هیات موضوع ماده ۶ خواهد بود.
ماده ۲۳– اهم موارد قابل رسیدگی موضوع ماده ۲۲ به قرار زیر است:
الف- دادن گزارش خلاف واقع یا اطلاعات نادرست مرتبط با طرح هنگام تهیه مراحل طرح به هر یک از مراجع ذیصلاح.
ب- واگذاری تمام یا قسمتی از تعهدات قرارداد طراحی طبقهبندی به سایر اشخاص بدون هماهنگی با اداره کل طبقهبندی مشاغل، مزد و بهرهوری.
ج- سهلانگاری در توجیه اعضای کمیته طبقهبندی مشاغل یا القاء اطلاعات نادرست به آنان.
د- تخطی از نظام ارزیابی مشاغل وزارت کار و امور اجتماعی و دستورالعملها و آییننامههای مربوطه.
ه- سهلانگاری و مسامحه در تهیه مراحل طرح به نحوی که موجب ایجاد مسائل و مشکلات در محیط کارگاه شود.
و- عدم همکاری در زمینه مسائل مربوط به اداره کل طبقهبندی مشاغل، مزد و بهرهوری و ادارات کل کار و امور اجتماعی در استانها و شهرستانها در صورت اقتضاء.
ز- هرگونه اقدام در زمینه مرتبط با طبقهبندی مشاغل یا سیستمهای مزدی و نظایر آنها بدون هماهنگی با وزارت کار و امور اجتماعی به طوری که طبق تشخیص وزارتخانه مذکور دارای آثار سوء و تبعات منفی باشد.
ح- عدم همکاری موثر با کارشناسان بررسیکننده طرح یا اعضای کمیته طبقهبندی مشاغل کارگاه.
ط- هرگونه سوء استفاده از مجوز کارشناسی یا دفتر
ک- عدم همکاری در مورد پذیرش کارآموزان موضوع ماده 19 یا مسامحه در مورد آنان.
گ- انجام هرگونه عملی که مغایر با شئون شغلی کارشناس یا دفتر مشاوره فنی باشد.
ماده ۲۴– عملکرد کارشناسان و نیز دفاتر مشاوره فنی موضوع این آییننامه بر اساس دستورالعملی که توسط اداره کل طبقهبندی مشاغل، مزد و بهرهوری تهیه و به تایید هیات موضوع ماده ۶ میرسد همه ساله ارزیابی و در هر مورد که نتیجه ارزیابی از معیارهای مقرر در دستورالعمل مذکور کمتر باشد جهت اتخاذ تصمیم به هیات مذکور ارجاع خواهد شد.
ماده ۲۵- تصمیماتی که در اجرای مواد ۲۳ و ۲۴ در مورد متخلفین اتخاذ خواهد شد به قرار زیر است:
الف- تذکر کتبی با درج در پیشینه خدمتی
ب- تعلیق مجوز کارشناس و دفتر برای مدت ۶ ماه تا ۳ سال ضمن تعیین تکلیف قراردادهای در دست اجرا توسط هیات موضوع ماده ۶ این آییننامه
ج- لغو مجوز کارشناس و دفتر برای همیشه
تبصره- مدت تعلیق مجوز موضوع بند (ب) جزء مدت مقرر در ماده 14 محسوب میگردد.
ماده ۲۶- این آییننامه در چهار فصل، ۲۶ ماده و ۱۳ تبصره در تاریخ 1؍7؍69 به تصویب شورای عالی کار رسید و از تاریخ مذکور کلیه مصوبات و آییننامهها و مقررات قبلی در این مورد از جمله مصوبات مورخ 24؍6؍54 و 12؍11؍59 و 28؍8؍66 شورای عالی کار لغو میگردند.