شماره: ۱۱۸۹۴ تاریخ: 20؍11؍1389
با عنایت به سیاست‌های کلان دولت جمهوری اسلامی و به ویژه برنامه‌های توسعه اقتصادی اجتماعی سیاسی و فرهنگی که ارتقاء بهره‌وری از اهمیت خاص برخوردار بوده و ارتقاء مهارت‌‌‌‌‌‌‌‌‌های فنی و حرفه‌ای نیروی کار از عوامل اصلی در این باره محسوب می‌گردد و با توجه به لزوم بازنگری و اصلاح نظام ارزیابی مشاغل پس از ۲۵ سال و لحاظ نمودن گواهی‌نامه‌های مهارت سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور در آن و جایگزینی گواهی‌نامه‌های فوق‌‌‌‌‌‌‌‌ا‌لذکر بابت کمبود شرایط احراز شغل از نظر تحصیل و تجربه به استناد آیین‌نامه ایجاد مراکز کارآموزی و جوار کارگاهی و بین کارگاهی مصوب هیات محترم دولت و آیین‌نامه اجرایی تبصره ۱ ماده ۴۹ قانون کار و در راستای اعمال مهارت‌محوری که از جمله سیاست‌های راهبردی وزارت کار و امور اجتماعی می‌باشد ضوابط احتساب گواهی‌نامه‌های مهارت صادره از سوی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور در این دستورالعمل سازمان نامیده می‌شود را در طرحهای طبقهبندی مشاغل به شرح زیر اعلام می‌دارد:
۱- گواهی‌نامه‌های مهارت سازمان متناسب با نوع و مدت آموزش معادل با عامل مهارت در نظام ارزیابی مشاغل از نظر تجربه و تحصیل خواهد بود.
۲- امتیاز لحاظ شده برای هر ساعت آموزش مندرج در گواهی‌نامه‌های مهارت سازمان معادل یک دهم امتیاز در نظام ارزیابی مشاغل می‌باشد.
۳- متناسب با امتیازات متعلقه به گواهی‌نامه‌های مهارت، این امتیازات جهت جایگزینی کمبود تجربه و تحصیل مورد نیاز شغل محاسبه می‌گردد.
تبصره- ساعات آموزش گواهی‌نامه‌های مهارت سازمان و این امتیازات متعلق به آن جهت جایگزینی کمبود تحصیل، بر حسب ضوابط مندرج در دستورالعمل اجرایی طرحهای طبقهبندی مشاغل در خصوص جایگزینی تجربه به جای کمبود تحصیل محاسبه خواهد شد.
۴- باقیمانده امتیازات دارندگان گواهی‌نامه‌های مهارت سازمان پس از تکمیل شرایط احراز شغل در ارتقاء و جابجایی‌های شغلی آتی محاسبه خواهد شد.
۵- دارندگان گواهی‌نامه‌های مهارتی که گواهی‌نامه‌های آنان از طریق شرکت در آزمون‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ادواری طبق ضوابط سازمان صادر شده است نیز مشمول این دستورالعمل خواهند بود.
۶- در مورد آن عده کارکنانی که به علت نداشتن شرایط احراز شغل و یا کمبود بخشی از آن (در موقع استخدام- تطبیق با طرح- ارتقاء شغل) مشمول کسر از مزد سنوات شده‌اند کارفرما مکلف است ظرف مدت سه ماه با هماهنگی اداره کل کار و امور اجتماعی و ادارات کل آموزش فنی و حرفه‌ای ترتیب شرکت آنان در دوره‌های آموزشی را متناسب با نوع شغل مورد تصدی فراهم آورد. بدیهی است پس از طی دوره لازم و اخذ گواهی‌نامه مربوط کارفرما مجاز به ادامه کسر از مزد سنوات آنان نخواهد بود مگر آنکه کارگر ذی‌ربط از همکاری و حضور در دوره آموزشی خودداری نموده و یا در آزمون مربوط موفقیت حاصل ننماید و یا امکان تشکیل دوره از سوی سازمان فراهم نشود.
آیا می‌دانید؟
قانونا این امکان مهیا شده است که هر کارگاه بتواند متناسب با شرایط خود و مقتضیات صنعت و بازار کار، طرح طبقهبندی مشاغل مختص خود را طراحی و اجرا نموده و با رعایت الزامات قانونی به تایید وزارت کار رسانده و جایگزین طرح طبقه بندی مشاغل نماید.
۷- احتساب گواهی‌نامه‌های مهارت سازمان موضوع این دستورالعمل منوط به کمبود داشتن از نظر شرایط احراز شغل و نیز مرتبط بودن دوره آموزشی با شغل مورد تصدی با تایید کمیته طبقهبندی مشاغل خواهد بود.
تبصره- در موارد بروز اختلاف از نظر مرتبط یا غیر مرتبط بودن دوره آموزشی با وظایف شغل نظر سازمان با توجه به استانداردهای شغلی مهارت ملاک بوده و در صورت عدم پذیرش قابل رسیدگی در مراجع حل اختلاف طبق تبصره ۳ ماده ۴۹ قانون کار خواهد بود.
۸- با رعایت شرایط و ضوابط مربوط به ارتقاء شغل طبق دستورالعمل اجرایی طرح طبقهبندی مشاغل دارندگان گواهی‌نامه‌های مهارت سازمان در اولویت خواهند بود.
۹- احتساب گواهی‌نامه‌های مهارت سازمان جهت جایگزینی به جای عوامل تجربه و تحصیل به ترتیب مندرج در جداول مربوطه در نظام ارزیابی مشاغل صورت خواهد گرفت. لیکن در مورد آن عده از گواهی‌نامه‌های مهارت سازمان که با توجه به کیفیت، مدت و نوع دوره و حسب ضوابط اعلام شده معادل خاصی از نظر تجربه (و به تبع آن از نظر تحصیل) برای آن لحاظ شده است همچنان به اعتبار خود باقی بوده و این دوره‌‌‌ها عبارتند از:
الف- دوره آموزش ۱۸ ماهه تربیت مربی معادل ۸ سال تجربه
ب- دوره آموزشی ۱۸ ماهه کارگر ماهر معادل ۷ سال تجربه
ج- دوره آموزشی ۹ ماهه کارگر درجه یک معادل ۶ سال تجربه
د- دوره آموزشی ۶ ماهه کارگر درجه ۲ معادل ۴ سال تجربه
تبصره- چنانچه در آینده طبق ضوابط سازمان تغییراتی در عنوان، کیفیت، مدت آموزش و دیگر عوامل مربوط به دوره‌های مهارتی و به تبع آن در گواهی‌نامه‌های مهارتی ایجاد شود این تغییرات در نظام ارزیابی و دستورالعمل‌های مربوط حسب مورد اعمال خواهد شد.
۱۰- کارگاه‌‌‌‌هایی که اقدام به تهیه و تدوین نظام‌های رتبه‌‌‌‌‌بندی و ارزشیابی شاغلان در کنار نظام ارزشیابی و طبقهبندی مشاغل در چارچوب پیمان‌های دسته جمعی می‌نمایند، گواهی‌نامه‌های مهارت می‌تواند به عنوان یکی از عوامل و شاخص‌های ارزیابی در اعطای رتبه و امتیازات ارزشیابی کارکنان لحاظ شود.
۱۱- شاغلینی که در حین خدمت بر مبنای نیاز و سفارش کارفرما دوره آموزشی که از کد استاندارد شغل آموزش برخوردار است را با موفقیت طی کنند و گواهی‌نامه مهارت سازمان را دریافت نمایند، از امتیاز مربوط بر اساس این دستورالعمل بهره‌مند خواهند شد.
ابراهیم نظری جلالی- معاون روابط کار