در قانون کار جمهوری اسلامی ایران سه نوع قرارداد کار وجود دارد:

قراردادکار غیرموقت (دائم)، قراردادکار با مدت معین و قرارداد کار معین.

• قراردادکار دائم:

این نوع قراداد به این معنی است که تا زمانی‌که کار، از کار افتاده، بازنشسته و یا فوت نشده است در استخدام کارفرما می‌باشد. لذا محدود به انجام یک کار معین و در مدت معین نیست و به هیچ عنوان قابل فسخ نخواهد بود.

• قرارداد کار با مدت معین:

همانطور که از نامش پیداست، قرارداد میان کارفرما و کارگر برای یک مدت معین جهت انجام یک کار معین منعقد می‌گردد، لذا مدت قرارداد می‌تواند بنا به تمایل و توافق طرفین بدون هیچ‌گونه محدودیتی تعیین گردد.

• قراردادکار معین:

در این نوع قرارداد موضوع انجام کارمعینی توسط کارگر است. مانند موردی که کارگر نعهد می‌نماید مثلا میزی را طبق استاندارد و یا کیفیت تعیین شده توسط کارفرما ساخته و تحویل دهد و یا اینکه ساختمانی را طبق نظر کارفرما نقاشی یا رنگ کند که بدیهی است با انجام کار مورد توافق، تعهد کارگر انجام شده  بوده و قرارداد خاتمه خواهد پذیرفت.

نکته جالب توجه این است که در برخی از کشورها، قرارداد کار با مدت معین و یا کار معین این است که این نوع قرارداد را به عنوان قرارداد انجام‌های اتفاقی شناخته و کارگر را از پاره‌ای از مزایا و حمایت‌های مقرر در قانون کار معاف می‌نمایند.

از آنجا که قراردادکار یک عقد محسوب می‌شود، علی‌القاعده طرفین آن باید اختیار داشته باشند در مورد آنچه که قصد و رضای آن‌ها قرار می‌گیرد توافق نمایند لیکن به لحاظ علاقه‌ای که دولت‌ها و اصولا جامعه به شرایط کار دارند قوانین تا حد زیادی آزادی و حاکمیت اراده را در انعقاد کار محدود ساخته است. این محدودیت ها ناشی از مقررات مربوط به شرایط کار در قانون کار و دیگر مقررات مربوط است و یا به سبب دخالت‌های اداری و نظارتی است که از طریق وزارتخانه‌های کار در کشورها اعمال می‌گردد.

از آن‌جا که قوانین و مقررات فوق‌الاشاره از جمله قوانین آمره هستند قصد و رضای طرفین نمی‌تواند از اجرای آن‌ها جلوگیری نماید مضافا این که قسمت زیادی از شرایط کار و مزد در پیمان‌ها دسته جمعی مورد توافق قرار می‌گیرند و این شرایط کار و مزد در پیمان‌های دسته جمعی مورد توافق قرار می‌گیرند و این شرایط خودبه‌خود در قراردادهای انفرادی کار وارد می‌شوند.

شروط صحیح در قرارداد کار

شرایطی که معمولا در قراردادهای کار آورده می‌شوند، برخی الزاماتی هستند که براساس قانون، کارفرما مکلف به رعایت آن‌ها می‌باشد. تعهدات کارفرما به پرداخت نقدی مزد، لاقل به میزان حداقل قانونی مزد، مرخصی استحقاقی سالانه، تعطیل هفتگی، فوق العاده‌ها نوبت کاری، اضافه کاری و غیره است.

این الزامات ممکن است در قرارداد کار ذکر نشوند که این عدم ذکر به هیچ وجه به این معنی نیست که کارفرما الزامی به رعایت آن‌ها ندارد بلکه به این معنی است که طرفین پذیرفته‌اند در مورد این قبیل شرایط به قانون و مقررات مراجعه نمایند ولی اگر این شرایط در قرارداد آورده شوند نبایستی از حداقل‌های قانونی امتیاز کمتری برای کارگر داشته باشند.

شروط غیرصحیح در قرارداد کار

شروط غیرصحیح در قرارداد کار را به لحاظ تاثیری که در بطلان و عدم بطلان قرارداد دارند می‌توان به دو دسته تقسیم کرد:

• بند یکم: شروطی که قراردادکار را باطل نمی‌کنند:

این شروط شروطی هستند که که یا غیرممکن باشند و یا برخلاف مقررات آمره قانونی و نظم عمومی.

• بند دوم: شروطی که قرارداد کار را باطل می‌کنند:

در میان شروطی که ممکن است در قرارداد پیش‌بینی شده باشد، برخی شروط ممکن است مربوط به ساختمان اساسی قرارداد باشند. مثلا در قراردادکار پیشبینی شده باشد که کارگر مجانی کار کرده و در قبال کارش اجرتی دریافت ندارد که از آنجا که اساس ساختمان قرارداد کار بر معاوضه کار و مزد قرار دارد و عدم وجود یکی از عوضین اصولا عقد را از شکل قرارداد کار خارج می‌نماید شرط مزبور نه تنها خود باطل است بلکه به طور قطع قرارداد را نیز باطل می‌نماید. این شروط را می‌توان شروط خلاف مقتضاء نامید.

شرایط فسخ قرارداد چیست؟

• انقضای تاریخ قراردادکار با مدت موقت و عدم تمدید آن
• پایان کار برای قراردادکار برای انجام کار معین
• بازنشستگی، از کارافتادگی یا فوت کارگر
• نقض آیین‌نامه انضباطی یا کم‌کاری
• فسخ قرارداد طبق متن قراردادکاری
• استعفای کارگر