مرسر (Mercer) یک شرکت مشهور و معتبر در حوزه مشاوره منابع انسانی است. این شرکت ارائه دهنده خدمات متنوعی در زمینه‌های مختلف از جمله امور مالی، استراتژی‌های بازاریابی، مدیریت منابع انسانی و پردازش داده می‌باشد. مدل منابع انسانی مرسر (Mercer HR Model) یک فریم ورک (framework) جامع است که برای اندازه‌گیری و ارزیابی عملکرد و توانمندی‌های منابع انسانی در یک سازمان طراحی شده است.
مرسر، مدل‌ها و روش‌های مختلفی را برای ارزیابی و طبقه‌بندی مشاغل ارائه می‌دهد. یکی از مدل‌های مرسر که برای این منظور استفاده می‌شود، مدل ارزشیابی و طبقه بندی مشاغل (Job Evaluation and Grading Model) است.
آیا می دانید؟
قانونا این امکان مهیا شده است که هر کارگاه بتواند متناسب با شرایط خود و مقتضیات صنعت و بازار کار، طرح طبقه‌بندی مشاغل مختص خود را طراحی و اجرا نموده و با رعایت الزامات قانونی به تایید وزارت کار رسانده و جایگزین طرح طبقه بندی مشاغل نماید.
این روش در دهه ۱۹۶۰ ابداع شده و از بلوغ نسبی برخوردار است. بر اساس نظریه سیستمی داده – فرایند – ستاده این روش سه بعد تخصص – قضاوت – پاسخگویی را شامل می‌شود. در این روش با استفاده از روش نمره دهی الفبایی – عددی و کدهای مثبت و منفی به هشت عامل که در زیر آمده است امتیازدهی انجام می‌شود و با توجه به این امتیازها جایگاه هر شغل تعیین می‌شود عوامل الگوی مرسر عبارت‌اند از:
الف) تخصص از دانش و تجربه و وسعت و مهارت‌های بین فردی تشکیل شده است و در مشاغل نقش ورودی را ایفا می‌کنند.
- دانش و تجربه (ماهیت و میزان)
- وسعت (تنوع وظایف قلمرو ،نقش وسعت جغرافیایی، تنوع محصولات نیاز به انسجام دهی فعالیت‌ها)
- مهارت‌های بین فردی.
ب ) قضاوت: شامل مؤلفه‌های محیط شغلی و قدرت استدلال می‌شود که به عنوان فرایند انجام شغل محسوب می‌شود.
- محیط شغلی (وضوح اهداف و سیاست‌ها، تنوع روش‌ها)
- قدرت استدلال (نیاز به قضاوت حل مساله و خلاقیت)
ج) پاسخگویی: شامل عوامل استقلال و نفوذ تأثیر گذاری و مشارکت شغلی می باشد که به عنوان خروجی مدنظر است.
- اثرگذاری (تأثیر بر نتایج و پارامترهای مالی)
- استقلال و نفوذ (آزادی در تصمیم گیری میزان اختیارات)
- مشارکت شغلی (مشارکت در پاسخگویی در برابر مسئولیت‌های شغلی)
در ارزیابی مشاغل کل نمره دریافت شده از عوامل فوق با نمرات جدول طبقه بندی مقایسه می‌شود تا رتبه شغل مورد نظر مشخص شود. سیستم ارزیابی مرسر برای رتبه بندی پست‌های بالای سازمان از طبقه بندی مهارت‌های کلیدی ،شغل مسئولیت‌ها و تعداد زیردستان استفاده می‌کند.
سیستم مرسر همچنین معیاری برای دستمزد اثر بخش دارد که به هر شرکت اجازه می‌دهد حقوق پایه خود را بر اساس اهداف راهبردی و قواعد منحصر به فرد خود تعیین کند. این معیار بر اساس مؤلفه‌های جبران خدمات می‌باشد که این مؤلفه‌ها با مهارت‌های کلیدی و شایستگی‌های پرسنل منطبق می‌باشد این امر سبب می‌شود کارکنان برای توسعه بیشتر شایستگی‌ها و مهارتهایشان تشویق شوند.
مدل منابع انسانی مرسر بر چه اساسی تشکیل شده است؟
1. ساختار سازمانی و استراتژی:
در این بُعد، ساختار سازمانی و استراتژی سازمان بررسی می‌شود که شامل عواملی مانند تجزیه و تحلیل وظایف، طراحی ساختار سازمانی، وضعیت فعلی و آینده سازمان است. اهداف سازمانی، کارکنان و ساختار سازمانی به عنوان ابزارهای مهم در این بُعد مورد بررسی قرار می‌گیرند.
2. سیاست‌ها و فرآیندها:
در این بُعد، سیاست‌ها و فرآیندهای منابع انسانی مورد بررسی قرار می‌گیرند که شامل سیاست‌های استخدام، آموزش و توسعه، ارزیابی عملکرد، پاداش و مزایا، حفظ کارکنان و مدیریت تغییر است. بررسی این بُعد می‌تواند به تعیین ارزش و کیفیت سیاست‌ها و فرآیندهای منابع انسانی در سازمان کمک کند.
3. مدیریت عملکرد:
این بُعد به بررسی عملکرد کارکنان در سازمان می‌پردازد. از تعیین اهداف شغلی، ارزیابی عملکرد، فراهم کردن بازخورد، تشویق به بهبود و توسعه توانمندی‌ها استفاده می‌شود. این بُعد درک کاملی از انجام وظایف و دستیابی به اهداف سازمان را فراهم می‌کند.
4. سازماندهی منابع انسانی:
این بُعد به مدیریت منابع انسانی می‌پردازد. شامل موضوعاتی مانند برنامه‌ریزی استخدام، طراحی و توسعه سازمان، تسهیلات و سیستم‌ها، پشتیبانی منابع انسانی و توانمندی‌های لازم برای اجرای منابع انسانی است.
مزیت استفاده از مدل منابع انسانی مرسر این است که شرکت‌ها می‌توانند عملکرد خود را در زمینه مدیریت منابع انسانی با استفاده از یک قابلیت کمی و کیفی اندازه‌گیری کنند و نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کنند. با این تجزیه و تحلیل دقیق، سازمان‌ها می‌توانند بهبودهای لازم را در فرآیندهای منابع انسانی خود ایجاد کنند و دستاوردهای خود را ارزیابی کنند.
15 شغل در حوزه منابع انسانی
بر اساس گزارشات، 37 درصد از فارغ التحصیلان منابع انسانی 15 ماه پس از فارغ التحصیلی به عنوان متخصص HR، در زمینه مشاوره منابع انسانی یا آموزش مباحث مرتبط با این حوزه مشغول به کار می‌شوند.
مدل ارزشیابی و طبقه بندی مشاغل مرسر (Mercer) چیست؟
مدل ارزشیابی و طبقه بندی مشاغل مرسر برای ارزیابی و طبقه‌بندی مشاغل بر اساس عوامل مختلف مانند مهارت‌ها، مسئولیت‌ها، پیچیدگی و شرایط کاری استفاده می‌شود. این مدل به منظور تشکیل یک ساختار تسهیل کننده برای سیستم حقوق و دستمزد در سازمان‌ها طراحی شده است.
مرسر برای انجام این ارزیابی، از ابزارها و روش‌های متنوعی استفاده می‌کند. این ابزارها می‌توانند شامل پرسشنامه‌ها، جلسات مصاحبه، تحلیل شغلی و استفاده از داده‌های مربوط به شرح شغلی و نیازمندی‌های آن باشند.
با استفاده از این مدل، مرسر به سازمان‌ها کمک می‌کند تا مشاغل را در سازمانشان بر اساس ارزش آن‌ها در مقایسه با سایر مشاغل در سازمان و بازار کار طبقه‌بندی کنند. این طبقه‌بندی باعث می‌شود که سازمان‌ها بتوانند حقوق و دستمزد را بر اساس ارزش شغلی و عوامل مرتبط با آن تعیین کنند و تسهیلات متناسب با هر طبقه شغلی را به کارکنان ارائه دهند.
مزیت استفاده از مدل تحلیل و تطبیق شغلی مرسر این است که سازمان‌ها می‌توانند بر اساس اصول علمی و رویکرد سیستماتیک، مشاغل را ارزیابی کنند و طبقه‌بندی متناسب با ساختار سازمانی خود انجام دهند. به این ترتیب، تعادل داخلی، عدالت حقوقی و دستمزدی و انصاف ساختار حقوق و دستمزد در سازمان حفظ می‌شود.
مزایا و معایب ارزشیابی و طبقه بندی مشاغل با مدل مرسر
در ارزیابی و طبقه‌بندی مشاغل با استفاده از روش مدل منابع انسانی مرسر، مزایا و معایب خاصی وجود دارد که در زیر توضیح خواهم داد:
مزایا:
1-دقت و عدالت:
استفاده از مدل منابع انسانی مرسر در ارزیابی و طبقه‌بندی مشاغل، به صورت علمی و با روش‌های سیستماتیک صورت می‌گیرد. این مدل بر اساس ارزش و اهمیت عواملی همچون مهارت‌ها، مسئولیت‌ها، پیچیدگی و شرایط کاری، مشاغل را ارزیابی می‌کند. این باعث می‌شود که ارزیابی و طبقه‌بندی صحیح و عادلانه‌تری به خروجی برسد و از نظر امتیازدهی غیرقابل تعبیر افراد تحت تأثیر نباشد.
2– توازن داخلی:
با استفاده از ارزیابی و طبقه‌بندی منابع انسانی با روش مدل منابع انسانی مرسر، سازمان قادر است توازن درونی در ساختار پاداش و حقوق کارکنان خود را حفظ کند. این مدل به کمک تحلیل دقیق بر اساس عواملی از قبیل مهارت، سطح مسئولیت و پیچیدگی مشاغل، به سازمان امکان می‌دهد که تفاوت‌ها و تنوع در سطح حقوق و پاداش‌ها را به دقت تعیین کند و تبعات زیادی از عدم تعادل را در ساختار حقوق و دستمزد کاهش دهد.
3– انعطافپذیری:
روش مدل منابع انسانی مرسر قابلیت انعطاف در ارزیابی و طبقه‌بندی مشاغل را داشته و به سازمان امکان می‌دهد تا سازماندهی دقیق‌تری در ساختار پاداش و حقوق خود ایجاد کند. با تغییرات در شرایط سازمانی و نیازهای بازار کار، سازمان می‌تواند ارزش و جایگاه مشاغل را بر اساس این تغییرات بازنگری و تجدیدنظر کند.
معایب:
1-پیچیدگی:
استفاده از مدل منابع انسانی مرسر نیازمند آگاهی و آمادگی کارکنان و مدیران است. اجرای صحیح و دقیق این مدل با نیازمندی‌های مربوط به جمع‌آوری داده‌ها، تحلیل اطلاعات و تفسیر نتایج مرتبط است. بنابراین، سازمان‌هایی که نیازمندی‌های فنی و دانشی بالا را برآورده نمی‌کنند، ممکن است در اجرای این مدل مشکلات روبه‌رو شوند.
2- زمان‌بر بودن:
اجرای مدل منابع انسانی مرسر نیازمند زمان و تلاش صرف شده برای جمع‌آوری و تحلیل اطلاعات است. این مدل مستلزم ارزیابی دقیق و کاملی از هر یک از مشاغل است و احتمالاً زمان بر خواهد بود. اجرای موفق این روش نیازمند تخصص و تعهد اعضای تیم منابع انسانی است.
به طور کلی، مدل منابع انسانی مرسر به عنوان یک ابزار قدرتمند برای ارزیابی و طبقه‌بندی مشاغل در سازمان استفاده می‌شود. با این حال، مثل هر روش دیگری، این مدل هم دارای مزایا و معایب خاص خود است که باید در نظر گرفته شوند تا در طبقه‌بندی مشاغل با دقت عمل شود.
چرا باید شغل منابع انسانی را انتخاب کنیم؟
شغل منابع انسانی فرصت‌هایی را برای شما فراهم می‌کند تا از رشد کارکنان حمایت و موفقیت سازمانی را هدایت کنید. تا سال 2030، بازار با نرخ چشمگیر 12.7 درصد در سال رشد خواهد کرد.
تفاوت مدل منابع انسانی مرسر (Mercer) با سایر مدل‌ها چیست؟
مدل منابع انسانی مرسر یک روش ارزیابی و طبقه‌بندی مشاغل است که توسط شرکت مرسر پیشرو در حوزه مشاوره منابع انسانی توسعه داده شده است. این مدل دارای ویژگی‌ها و اصول خاصی است که آن را از سایر مدل‌های منابع انسانی متمایز می‌کند. در زیر به برخی از تفاوت‌های اصلی مدل منابع انسانی مرسر نسبت به سایر مدل‌های منابع انسانی اشاره می‌کنیم:
رویکرد سیستماتیک:
مدل منابع انسانی مرسر بر پایه رویکرد سیستماتیک و علمی ساخته شده است. در ارزیابی و طبقه‌بندی مشاغل با استفاده از این مدل، از روش‌های سیستماتیک و علمی مانند تحلیل مشاغل، شاخص‌های عملکرد، روش‌های ارزیابی 360 درجه و سنجه‌گذاری استفاده می‌شود. این رویکرد علمی به صورت دقیق و جامع، امکان ارزیابی و طبقه‌بندی واقعی و کارآمد را فراهم می‌کند.
بر اساس عوامل متعدد:
مدل منابع انسانی مرسر در ارزیابی و طبقه‌بندی مشاغل از عوامل متعددی مانند مهارت‌ها، مسئولیت‌ها، پیچیدگی و شرایط کاری استفاده می‌کند. این مدل به طور جامع و شامل عوامل مختلفی به عنوان کلیدی‌ترین عوامل در ارزیابی مشاغل توجه می‌کند. از این رو، می‌تواند تصویر دقیقی از موقعیت کاری و نیازمندی‌های آن ایجاد کند.
گستردگی برد و کاربرد:
مدل منابع انسانی مرسر یکی از مدل‌های شناخته شده و گسترده در زمینه ارزیابی و طبقه‌بندی مشاغل است. شرکت مرسر سابقه طولانی و تخصص قوی در حوزه مشاوره منابع انسانی دارد و مدل خود را بر اساس تحقیقات عمیق و تجربیات عملی در صنعت توسعه داده است. به عنوان یکی از روش‌های برجسته، مدل منابع انسانی مرسر در زمینه‌های مختلف صنعت و سازمان‌ها به کار گرفته می‌شود.
مهم است به‌یاد داشته باشید که هر مدل منابع انسانی دارای مزایا و محدودیت‌های خاص خود است و استفاده از یک مدل خاص بستگی به وضعیت و نیازهای سازمان مورد نظر دارد. انتخاب مدل منابع انسانی باید به‌طور دقیق توسط سازمان‌ها انجام شود تا به نتایج بهتر و کارآمدتری برسند.
1 دیدگاه در “مدل منابع انسانی مرسر (Mercer)”